Hoe kun je mensenhandel herkennen?

Wanneer is iemand slachtoffer van seksuele of criminele uitbuiting? Welke signalen kun je herkennen? Neem je onderstaande signalen waar, dan is het belangrijk dat je alert bent. Jouw kind kan in handen zijn van een mensenhandelaar. Veel signalen kunnen ook op een ander probleem duiden. In alle gevallen is het de moeite waard om uit te zoeken wat er aan de hand is.

Goed om te weten: afwezigheid van signalen hoeft overigens niet te betekenen dat je kind géén slachtoffer is.

Belangrijk! Je hoeft lang niet al deze signalen op te merken!

Signalen rond gedrag

Jouw kind ...

  • is gespannen of angstig.
  • is oververmoeid en/of vermagerd.
  • heeft snel wisselende emoties en plotselinge gedragsveranderingen.
  • vertoont teruggetrokken gedrag.
  • vertoont mogelijk tekenen van mishandeling of zelfverwonding.
  • heeft buikpijn of is misselijk.
  • heeft lage zelfwaardering.
  • is depressief.
  • heeft geen realistisch zelfbeeld.
  • is snel beïnvloedbaar.
  • heeft opeens afwijkende normen.
  • durft of kan geen grenzen aangeven.
  • heeft eetproblemen.
  • gebruikt drugs.
  • vertoont probleemgedrag (o.a. vechten, drank- en/of drugsgebruik). 
  • is niet aanspreekbaar op zijn/haar gedrag.
  • ziet er plotseling uitdagend en sexy uit.
  • gaat vaak uit.
  • is weinig flexibel.
  • heeft altijd smoesjes.
  • vertoont wegloopgedrag.

Signalen rond sociale contacten

Jouw kind ...

  • heeft veel nieuwe contacten.
  • wordt veel gecontact op zijn/haar mobiel/moet altijd bereikbaar zijn.
  • gaat om met mensen die veel ouder zijn en/of met personen die rond de school hangen en/of bazig/controlerend zijn.
  • wordt in verband gebracht met een criminele bende/ gaat om met mensen die crimineel gedrag vertonen.
  • is beschermend tegenover nieuwe vrienden en kennissen/ doet er geheimzinnig over.
  • isoleert zich van vrienden en bekenden.
  • wordt gehaald en gebracht met scooter/auto.
  • kan de relatie met een persoon of groep mensen niet verbreken.
  • heeft een ongelijke relatie met iemand.

Wees extra alert!

  • Bij opvallende gedragsveranderingen
  • Bij een combinatie van meerdere signalen

Signalen op school

Jouw kind ...

  • spijbelt of komt helemaal niet meer opdagen op school.
  • heeft concentratieproblemen.
  • laat (onverklaarbaar of plotseling) slechte schoolprestaties zien.
  • wordt altijd opgewacht in de pauzes en/of na school.

Verdere signalen

Jouw kind ...

  • heeft meerdere telefoons of een wegwerptelefoon.
  • heeft ineens dure kleding of spullen of veel geld om handen.
  • heeft problemen thuis.
  • heeft onverklaarbare schulden.
  • beschikt niet over eigen inlogcodes/wachtwoorden.
  • is aanwezig in hotelkamers en andere afgelegen locaties.
  • hangt veel op straat rond; vertoont op verschillende plekken (bijv. thuis en op school) totaal ander gedrag.
  • heeft bijbaantjes tot midden in de nacht.

Specifieke signalen
seksuele uitbuiting

 Jouw kind …

  • heeft opvallend veel kennis over seksualiteit.
  • wordt gechanteerd met pikant beeldmateriaal (sextortion).
  • heeft of wil een tattoo met een naam of speciaal teken.
  • ondergaat een verandering in kleding en make-up.
  • ziet er overdreven verzorgd uit.
  • heeft seksueel overdraagbare aandoeningen.
  • is ongewenst zwanger.
  • heeft een blaasontsteking.
  • heeft pijn in bovenbenen.
  • heeft pijn/bloed aan anus/vagina.
  • heeft een obsessie met seks.
  • heeft grote angst voor lichamelijk contact.
  • heeft veel wisselende seksuele contacten.

Specifieke signalen
criminele uitbuiting

 Jouw kind …

  • heeft opvallend veel kennis over drugs (handel/productie).
  • vertoont crimineel gedrag, zoals dealen en stelen.
  • wordt gechanteerd met bewijzen van delicten.
  • bezit en/ of dreigt met wapen(s).
  • heeft problemen met de politie/ is gearresteerd of verdacht.

Begrippenlijst

Seksueel geweld is een term die gebruikt wordt voor alle seksuele handelingen die iemand gedwongen moet uitvoeren, ondergaan of zien. Zoals aanranding of verkrachting. Ook het gedwongen uitvoeren van seksuele handelingen bij jezelf valt onder seksueel geweld. Jaarlijks krijgen in Nederland duizenden jongeren te maken met een vorm van seksueel geweld. Ook jongens kunnen slachtoffer worden.

Seksueel misbruik kan ook online plaatsvinden. Iemand kan bijvoorbeeld gedwongen worden om naaktbeelden van zichzelf te maken en te delen. Bijvoorbeeld via de app, snapchat of de webcam. Ook kan iemand worden gedreigd met het doorsturen van deze beelden naar anderen.

Mensenhandel gebeurt wanneer iemand een ander dwingt om te werken onder slechte omstandigheden en hier zelf aan verdient. Dit heet uitbuiting. Bij jongeren is dat werk vaak seks tegen betaling of criminaliteit. Mensenhandelaren gebruiken bedreiging, geweld of bedrog. Ieder jaar krijgen honderden jongeren te maken met seksuele en criminele uitbuiting. Mensenhandel is verboden en kan iedereen overkomen, ook jouw zoon of dochter.

Criminele uitbuiting is gedwongen criminaliteit. Iemand zet een jongere onder druk om strafbare dingen te doen, zoals drugshandel, diefstal of oplichting. Denk aan drugs vervoeren of geld doorsluizen via andermans rekening. Het geld dat een jongere hiermee verdient moet hij of zij (deels) afstaan.

Seksuele uitbuiting is gedwongen seks tegen betaling. Seks tegen betaling onder de 18 jaar is altijd verboden. Bij seksuele uitbuiting gaat het geld dat slachtoffers verdienen deels of helemaal naar iemand anders. Personen die jongeren lokken en aanzetten tot seks tegen betaling worden ook wel loverboys genoemd. Ze doen zich anders voor dan ze zijn, maken iemand afhankelijk en laten die persoon dan voor zich werken. Maar let op: mensenhandelaren kunnen ook meisjes zijn. En: ook jongens kunnen slachtoffer worden van seksuele uitbuiting.

Sextortion is een vorm van online seksueel misbruik en komt steeds vaker voor. Sextortion wordt ook wel ‘seksuele afpersing’ genoemd. De term ‘sextortion’ is een samenvoeging van de woorden ‘sex’ en ‘extortion’ (Engels voor afpersing).

Er is sprake van sextortion wanneer iemand je afperst met gebruik van naaktfoto’s, filmpjes of webcammateriaal. De afperser kan dreigen de naaktbeelden te verspreiden onder vrienden, familieleden of andere bekenden wanneer je niet doet wat de afperser van je vraagt. In veel gevallen van sextortion gaat het om geld en wordt ook wel gesproken van ‘financial sextortion’.

Loverboys zijn mensenhandelaren die proberen om jonge meisjes of jongens verliefd op hen te maken. Of manipuleren hen op een andere manier. Daarna buiten ze de jongeren uit in onder andere de seksindustrie. De loverboy dwingt zijn slachtoffer om tegen betaling seks te hebben met anderen en steekt het geld in eigen zak.

Het klassieke beeld van een ‘loverboy’ die inspeelt op – en  misbruik maakt van – de verliefdheid van zijn slachtoffer is deels achterhaald. De loverboy is niet meer de knappe jongen die bij school staat te wachten om een kwetsbaar meisje te verleiden en dan de prostitutie in te trekken. Het zijn mensenhandelaren die snel overgaan tot afpersing, uitbuiting en misbruik van minderjarigen.

De ronselperiode, de tijd tussen het eerste contact en uitbuiting, duurde in 75% van de gevallen korter dan een maand. In de helft van de gevallen zelfs minder dan een week. De daders zijn naar twee dingen op zoek: snel geld verdienen en macht. En daarvoor hoeven ze een meisje niet meer maandenlang te overstelpen met cadeaus om haar verliefd te maken.